1/ Đặc điểm chung:
Thành phần: | Al2(F,OH)2(SiO4) |
Hệ tinh thể: | Trực thoi |
Độ trong suốt: | Trong suốt đến đục |
Dạng quen: | Dạng lăng trụ |
Độ cứng: | 8 |
Tỷ trọng: | 3,49-3,57 |
Màu sắc | Không màu, vàng, đỏ, nâu, lơ nhạt, hồng đỏ, đỏ, tím, lục nhạt |
Đa sắc: | Rõ đến mạnh, phụ thuộc vào độ đậm của màu |
Chiết suất: | 1,609-1,643 |
Phát quang: | Yếu: Topaz đỏ, hồng, vàng có thể phát màu da cam |
Đá Topaz có thành phần hóa học thuộc nhóm khoáng vật silicat, nên độ cứng tương đối khá cao (đạt giá trị: 8/10 theo thang Mohs). Do có độ cứng cao, nên khó bị xước, mài mòn trong sử dụng thực tế; vì vậy những mẫu đá Topaz có màu đẹp, độ trong suốt cao thường được mài giác (facet) gắn lên đồ trang sức, như mặt nhẫn, mặt dây, hoa tai…
2/ Nguồn gốc thành tạo:
Nguồn gốc hình thành Topaz liên quan với các đá magma axit và đặc biệt là các mạch pegmatite. Topaz gặp ở dạng bao thể trong các vành tiếp xúc xung quanh các khối magma xâm nhập. Trong các mỏ quặng thấy Topaz đi cùng với các khoáng vật fluorit, tourmaline, thạch anh ám khói, beryl, casiterit, volframit, … Người ta còn gặp Topaz trong các mạch nhiệt dịch, giữa các phiến thạch, đá gneiss và các đá biến chất khác. Khi mỏ bị phong hóa thì Topaz khá bền vững, không bị thay đổi về thành phần hóa học và được bảo tồn cùng với thạch anh và beryl.
3/ Phân bố:
- Trên thế giới: Topaz phân bố nhiều ở các nước sau: Mỹ, Mexico, Brazil, Pakistan, Madagascar, Nga, Sri Lanka, Myanmar…
- Ở Việt Nam, Topaz được phát hiện và khai thác tại Thường Xuân (Thanh Hóa), Vĩnh Phúc, Lộc Tân (Lâm Đồng)…
4/ Một số hình ảnh Topaz hàng thô, hàng đã chế tác
a/ Topaz hàng thô:
![]() |
![]() |
Topaz xanh tự nhiên |
Topaz tự nhiên |
b/ Topaz đã chế tác:
![]() |
![]() |
![]() |
Hình giọt nước, facet |
Tròn, facet |
Hình vuông, facet |
5/ Kết luận:
Đá Topaz ngoài tự nhiên không hiếm, nhưng màu đẹp như xanh nước biển được người dùng ưa chuộng, nên những đá Topaz hay bị xử lý màu (có thể xử lý nhiệt, chiếu xạ…) để đá có màu đẹp, độ trong suốt cao. Vì vậy, người tiêu dùng trước khi mua hàng, nên trang bị kiến thức cho mình, và mua của những cửa hàng, người bán uy tín. Một cách tốt nhất là nên mang mẫu đá Topaz đến các trung tâm kiểm định đá quý. Trung tâm Kiểm định Đá quý & vàng thuộc Viện IRE chúng tôi là một trong những trung tâm kiểm định uy tín, hàng đầu ở Việt Nam. Viện IRE luôn luôn chào đón quý khách đến kiểm định với tiêu chí chính xác, nhanh chóng, tận tâm.